Završni ispit

Završni ispit polažu svi učenici na kraju osmog razreda osnovnog obrazovanja i vaspitanja, kao i polaznici koji su obavezno obrazovanje završili po programu za funkcionalno obrazovanje odraslih.

U školskoj 2024/2025. godini, završni ispit se polaže u junskom roku, i to 16, 17. i 18. juna 2025. godine, dok odrasli koji stiču osnovno obrazovanje u skladu sa zakonom kojim se uređuje obrazovanje odraslih, završni ispit polažu 16. juna 2025. godine. Izuzetno, učenici koji iz opravdanih razloga ne pristupe polaganju završnog ispita u junskom roku, mogu obaviti završni ispit u avgustovskom roku, uz sprovođenje iste procedure kao u junskom roku.

Testovi na završnom ispitu sadrže zadatke kojima se proverava ostvarenost obrazovnih standarda za kraj obaveznog obrazovanja za učenike koji su redovno završili osnovnu školu, odnosno opštim standardima postignuća za osnovno obrazovanje odraslih ukoliko su polaznici obavezno obrazovanje završili po programu za funkcionalno obrazovanje odraslih.

Učenici polažu završni ispit rešavanjem zadataka u okviru tri testa: iz predmeta Srpski jezik i književnost, odnosno maternji jezik i književnost, iz predmeta Matematika i iz jednog od pet predmeta koji učenik izabere sa liste nastavnih predmeta iz prirodnih i društvenih nauka: Biologija, Geografija, Istorija, Fizika i Hemija. Učenici osmog razreda izjašnjavaju se od 2. do 30. decembra 2024. godine pisanim putem u školi ili elektronski na portalu posvećenom upisu u srednju školu iz kojeg će predmeta, od pet ponuđenih, raditi treći test.

Polaznici koji polažu završni ispit po programu za funkcionalno osnovno obrazovanje odraslih polažu završni ispit rešavanjem jednog testa koji sadrži zadatke iz predmeta Srpski jezik i književnost, odnosno maternji jezik i književnost, iz predmeta Matematika i iz prirodnih i društvenih nauka koji obuhvataju sadržaj iz nastavnih predmeta Biologije, Geografije, Istorije, Fizike i Hemije, kao i opšte kompetencije, zajedničke za pojedine prirodne i društvene nauke.

Testovi na završnom ispitu sadrže zadatke kojima se proverava ostvarenost obrazovnih standarda definisanih na tri nivoa postignuća – osnovnom, srednjem i naprednom nivou. Ovim nivoima opisuju se zahtevi različite težine, kognitivne kompleksnosti i obima znanja, od jednostavnih ka složenim.

Učenik može da ostvari najviše 14 bodova na testu iz srpskog jezika i književnosti, odnosno maternjeg jezika i književnosti, 14 bodova na testu iz matematike i 12 bodova na trećem testu.

Polaznik koji završni ispit polaže po programu za funkcionalno osnovno obrazovanje odraslih, može da ostvari najviše 40 bodova na objedinjenom testu, i to: najviše 14 bodova na zadacima iz srpskog, odnosno maternjeg jezika, najviše 14 bodova na zadacima iz matematike i ukupno najviše 12 bodova na zadacima iz prirodnih i društvenih nauka: Biologija, Geografija, Istorija, Fizika i Hemija.

Učenik po osnovu opšteg uspeha može da ostvari najviše 60 bodova. Najveći broj bodova koji učenik može imati na osnovu opšteg uspeha i uspeha na završnom ispitu je 100 bodova.

Ministarstvo prosvete organizuje pripremu svih učesnika za završni ispit (osim učenika osmog razreda), organizuje i sprovodi završni ispit, a testove priprema Zavod za vrednovanje kvaliteta obrazovanja i vaspitanja.

Koncept završnog ispita je utvrđen 2010. godine, sa ciljem da se obezbede podaci o stepenu ostvarenosti opštih i posebnih standarda postignuća, odnosno obrazovnih standarda za kraj obaveznog obrazovanja i vaspitanja, što je osnova za vrednovanje kvaliteta obaveznog obrazovanja. U razvoju koncepta ispita uvažene su tri njegove glavne funkcije – sertifikaciona, selekciona i evaluativna. Nakon obavljenog ispita smatra se da je učenik završio osnovnu školu i stekao pravo upisa u srednju školu, što znači da za ovaj ispit nije određen minimum znanja za polaganje.

Izvor: Ministarstvo prosvete